H ιστορική Ιερά Μονή της Καισαριανής
Το βυζαντινό μοναστήρι της Καισαριανής, βρίσκεται σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον, όχι μακριά από το κέντρο της Αθήνας. Η μονή αφιερωμένη στα Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι χτισμένη μέσα στο Αισθητικό Δάσος του Υμηττού, σε υψόμετρο 350 μέτρων.
Αναφορικά με την προέλευση της ονομασίας της μονής υπάρχουν διαφορετικές εκδοχές. Οι πιο γνωστές εκδοχές είναι:από κάποιον ηγούμενο Καισάριο, που λέγεται ότι είναι ο ιδρυτής της μονής, από την εικόνα της Θεοτόκου, που μεταφέρθηκε από την Καισάρεια ή από κάποιον Καίσαρα που ανακαίνισε την εκκλησία κατά τη Βυζαντινή περίοδο. Το γεγονός, πάντως, είναι ότι στις αρχές του 13ου αι. στα γραπτά κείμενα η περιοχή αναφέρεται Συριανή αλλά και Καισαριανή.
Ο κύριος ναός (Καθολικό) των Εισοδίων της Θεοτόκου οικοδομήθηκε στα τέλη του 11ου αι. μ.Χ. ή στις αρχές του 12ου, είναι τύπου εγγεγραμμένου τετρακιόνιου σύνθετου σταυροειδούς με τρούλο. Ο νάρθηκας του ναού προστέθηκε, προφανώς την περίοδο της τουρκοκρατίας, όπως και το παρεκκλήσιο του Αγ. Αντωνίου, το οποίο βρίσκεται δίπλα στο Καθολικό. Οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό του ναού, οι οποίες χρονολογούνται περίπου το 1700, έχουν ως πρότυπο την κρητική ζωγραφική και τη ζωγραφική του Άγιου Όρους.
Τα μεταβυζαντινά κελιά των μοναχών βρίσκονται στη νότια πλευρά του περιβόλου. Σήμερα διαμορφώνεται μία κύρια διώροφη πτέρυγα που διαχωρίζεται από τριώροφο κτίσμα, γνωστό ως Πύργος των Μπενιζέλων.
Η μονή Καισαριανής είχε πλουσιότατη βιβλιοθήκη και απετέλεσε σημαντικό κέντρο φιλοσοφίας, όπου δίδαξαν σημαίνοντες φιλόσοφοι και λόγιοι της εποχής (Γεώργιος Πλήθων Γεμιστός κ.ά). Στη μονή παρέμεινε ως μοναχός και ο μετέπειτα Οικουμενικός πατριάρχης, Οσιομάρτυρας Γρηγόριος ο Ε΄ (1765-1770).
H μονή σταμάτησε τη λειτουργία της (όπως και σχεδόν όλα τα μοναστήρια του Yμηττού, μαζί με άλλα περίπου 350 σε όλη την Ελλάδα) το 1833 με την γνωστή απόφαση της αντιβασιλείας του Όθωνα, που καταργούσε όσα μοναστήρια είχαν λίγους μοναχούς (κάτω από έξι). Έπειτα επαναλειτούργησε ως γυναικείο μοναστήρι.
Διακόσια μέτρα νοτιοανατολικά υπάρχει και το παρεκκλήσι της Ανάληψης, γνωστό και ως αγίασμα.
Στις μέρες μας η μονή αποτελεί αρχαιολογικό χώρο, υπαγόμενο στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Ώρες λειτουργίας: 8.30–15.00
Tηλ.: (+30) 210 7236619 και 210 7224123