To Σάββατο 25 & την Κυριακή 26 Μαΐου 2024 η θεατρική ομάδα κρατουμένων του Ψυχιατρείου Κρατουμένων Κορυδαλλού παρουσίασε εντός των φυλακών την θεατρική παράσταση «Ταϊμ άουτ». Είναι η τρίτη στη σειρά παράσταση που ανεβάζει η ομάδα μετά το «Μαρμαρωμένο Χρόνο» το 2019 και το «2ας Μεραρχίας 43» το 2022 υπό την καθοδήγηση του Στάθη Γράψα που ηγείται της ομάδας, σκηνοθετεί, θεραπεύει, επιτρέψτε μας τη λέξη γιατί το πιστεύουμε, μέσω της τέχνης. Οι θεραπευόμενοι γράφουν, συνθέτουν μόνοι τους τα έργα που ανεβάζουν. Την κεντρική ιδέα, το κείμενο, τους διαλόγους, τα πάντα.

Η ομάδα του ΨΚΚ δουλεύει για δεκαοχτώ με είκοσι μήνες και όταν όλα τα μέλη είναι έτοιμα να κάνουν το βήμα πάνω στη σκηνή, μερικοί για πρώτη φορά στη ζωή τους, προτείνουν ένα καινούργιο έργο που δημιουργείται πάντα από τα μέλη της ομάδας. Το Ταιμ Αουτ είναι γραμμένο εξ ολοκλήρου μέσα από τα βιώματα και τις σκέψεις των κρατουμένων. Αποτελεί ένα στοίχημα για τον καθένα που καλείται να επεξεργαστεί την ίδια του την ύπαρξη, προκειμένου να μπορεί να προχωρήσει στη ζωή του.

Η καθημερινότητα των κρατουμένων θεραπευόμενων στο Ψ.Κ.Κ. δεν είναι απλή. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη σταθερότητα και τη βελτίωση της κατάστασης τους είναι αρκετοί. Η τέχνη έρχεται ως εργαλείο απελευθέρωσης του μυαλού, αλλά και του σώματος, αφού στη συγκεκριμένη παράσταση η ομάδα κάνει ένα διαστημικό ταξίδι σε άλλον πλανήτη. Μακριά από την τοξικότητα της γης μας, μια ομάδα ανθρώπων λαμβάνει ένα εισιτήριο για έναν άλλο πλανήτη, στον οποίον όταν αποβιβαστούν αντιλαμβάνονται ότι βρίσκονται απομονωμένοι απ’ ότι ήξεραν μέχρι τώρα και ό, τι τους ήταν οικείο στην καθημερινότητά τους. Η τροφή, η στέγη και η φαρμακευτική τους αγωγή είναι εξασφαλισμένες. Άρα έχουν το χρόνο να ασχοληθούν με τον εαυτό τους, με την ύπαρξή τους συνολικά. Αδήριτος στόχος τους να γίνεται η βελτίωση του εαυτού τους. Θα τα καταφέρουν; Θα γυρίσουν ποτέ στη γη; Θα γίνουν καλύτεροι από πριν; μας γράφει στο εισαγωγικό σημείωμα ο Στάθης Γράψας ο εμψυχωτής της ομάδας.

Εμείς βλέποντας την παράσταση ταρακουνηθήκαμε συθέμελα, γιατί άγγιξε εσωτερικές πτυχές του εαυτού μας. Κι εκεί που διαχωρίζεις τον εαυτό σου από έναν κρατούμενο και σκέφτεσαι από μέσα σου και λες «ευτυχώς, εγώ δεν έχω κάνει τίποτε μεμπτό, είμαι διαφορετικός εγώ, δεν είμαι φυλακή», έρχεται το συγκλονιστικό κείμενο των παιδιών αυτών και η εσωτερική φωνή της συνείδησής σου σου ψιθυρίζει ότι «Πρόσεχε, δεν διαφέρεις και πολύ, οι ανάγκες της ψυχής είναι παρόμοιες, οι ευχές που κάνουμε για τις ζωές μας, το μέλλον μας είτε μέσα στη φυλακή είτε έξω από αυτήν είναι ίδιες»: αγάπη, ειρήνη, στοργή, ισορροπία, κατανόηση, εμπιστοσύνη, υπομονή, ελπίδα.

«Εσείς τι εύχεσθε»; μας απηύθυναν το λόγο:

– Να βγάλουμε την πονηριά από την εξυπνάδα!

– Αυτοπεποίθηση!

– Αγάπη -όσο περισσότερη γίνεται!

– Η αυτογνωσία είναι το παν. Να μαθαίνουμε από τα λάθη μας.

– Θα μάθουμε όμως ποτέ τον εαυτό μας απόλυτα» αναρωτιέται ο Κυριάκος.

– Όχι, αλλά πρέπει να ψάχνουμε συνέχεια για να τον μάθουμε του απαντά ο Κωνσταντίνος.

«Κάτι να κάνουμε, να περάσει ο χρόνος. Να τακτοποιήσουμε τις βαλίτσες μας, αυτό να κάνουμε. Να βάλουμε σε μια τάξη τις σκέψεις μας, τις ζωές μας».

Στον πλανήτη που βρέθηκαν οι κρατούμενοι της ομάδας είχαν τον χρόνο, την ευκαιρία να αρχίσουν την τακτοποίηση αυτού του χάους. Άλλος έβγαλε από τον σάκο του μια μεγάλη βαριά αλυσίδα άγκυρας καραβιού, κάθε κρίκος της ήταν ένα λάθος που είχε κάνει στις σχέσεις του. Ψάχνει και βρίσκει έναν σταυρό, τον φορά. Τον φυλά και παίρνει δύναμη για να συνεχίσει. Άλλος ξεφορτώθηκε από το συρτάρι του ένα μάτσο μπερδεμένα καλώδια. Ήταν τα νεύρα του που δεν τον άφηναν να δει καθαρά. Και του έκαναν κακό. Σε κείνον και σε άλλους ανθρώπους γύρω του. Ο Χρήστος βγάζει από τον σάκο του λάθη, χρέη, ενοχές και ντροπές, το παρελθόν και τα θάβει. Από τον σάκο κρατάει την οικογένειά του και το μέλλον του. Ο Δημήτρης ανοίγει την βαλίτσα: κρατά τις αρετές τη συγχώρεση, την αυτονομία, τη φιλία, το σεβασμό, το ήθος, το φιλότιμο, την αγάπη και πετά τα λεφτά που βρίσκει μέσα.

Στην ερώτηση τι ήταν πιο δύσκολο για εκείνους κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του έργου απάντησαν πως το πιο δύσκολο ήταν η μεταξύ τους συνεργασία. «Να ταιριάξουν οι διαφορετικοί χαρακτήρες μας και απόψεις για να καταλήξουμε σε ένα σενάριο, μια ιδέα, άλλοτε κάποιος έπρεπε να υποχωρήσει, κάποιου η ιδέα να απορριφθεί και κάποιου να υιοθετηθεί ως αρεστή από την πλειοψηφία. Άλλη μια δυσκολία ήταν ότι ενώ όλα ήταν σχεδόν έτοιμα, αποφυλακίσθηκαν δύο άτομα, κι έτσι έπρεπε ν’ αρχίσουμε από την αρχή το δέσιμο της ομάδας λαμβάνοντας υπόψιν αυτήν τη σημαντική αλλαγή στη σύνθεση της ομάδας» μας ανέφερε ο Δημήτρης, κρατούμενος.

Πολλά συγχαρητήρια αξίζουν στους θεραπευόμενους του Ψ.Κ.Κ. που υπερέβησαν εαυτούς και υπερπήδησαν εμπόδια και δυσκολίες κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας & των προβών, στον Στάθη Γράψα για το μοίρασμα, την πείρα και την υπομονή του, στην Κοινωνική Υπηρεσία της Φυλακής για την ατέρμονη στήριξη και ενσυναίσθηση που έδειξε και δείχνει με την παρουσία της καθ΄όλη τη διάρκεια των εργασιών της ομάδας και της κράτησης των ατόμων. Τιμούν το λειτούργημά τους έμπρακτα. Ευγνωμοσύνη και στο Εθνικό Θέατρο / National Theatre of Greece και τους συνεργάτες του που δίνουν τη δυνατότητα στις φυλακές που λειτουργούν οι θεατρικές ομάδες στους φυλακισμένους να κρατούν ένα παράθυρο επανένταξης ανοιχτό μεταξύ των δυο κόσμων, αυτού πίσω από τα κάγκελα και αυτού έξω, μακριά από τα κάγκελα που τελικώς εξαρτάται από εμάς τους ίδιους το πόσο θα διαφέρει.

Το έργο του εξωφύλλου του προγράμματος «ΤΑΙΜ ΑΟΥΤ» είναι κρατούμενης, μέλους της θεατρικής ομάδας των γυναικείων φυλακών.

Φωτογραφίες: Μιχάλης Αρχοντίδης